Een goede vriend van mij is recent overleden door zelfdoding. Hij was uit zijn depressie, dachten we. Het ging beter, dachten we. Ondertussen was hij zijn eigen overlijden meticuleus aan het voorbereiden.
Aan een bankje op mijn dagelijkse wandelroute staat een plaatje geschroefd: “Een goed gesprek begint met iemand écht zien.” En dan 113, het alarmnummer bij suïcidale gedachtes.
Ik, die zo bezig ben met verbondenheid op de werkvloer, met menselijk contact, écht contact, wil hier ook aandacht voor vragen.
[-] Hoe goed weet je echt hoe het gaat met je collega’s?
[-] Hoeveel ruimte is er in jouw werk- en privéleven, als het slécht gaat met iemand? Kan daarover gepraat worden? Is er ruimte voor?
[-] En als er ruimte is, en het komt ter sprake dat een vriend of collega het uitzonderlijk moeilijk heeft met het leven, weet je dan wat je moet zeggen? En wat niet? Weet je wat helpt, en wat het erger maakt?
Ik ben geschrokken van het overlijdensbericht van mijn vriend. Niemand zag het aankomen. Ik ook niet.
En ik ben verdrietig, want mijn vriend is dood. Het was een mooi mens en ik kan hem nooit meer spreken. Dat doet pijn.
Ik voel me ook geroepen om hier een oproep te plaatsen: laten we goed voor elkaar zorgen! Laten we óóg hebben voor elkaar. Laten we niet wegkijken als het slecht gaat, maar doorvragen. Erbíj blijven met elkaar.
Want, zoals Claudia de Breij zo mooi zong in de Oudejaarsconference, met citaat van Ede Staal:
” ‘T het nog noeit, nog noeit, zo donker west,
Of ’t wer altied wel weer licht
Niets is voorgoed, behalve de dood.
’t Is al lang goed, als je bent gebleven. “
Het vergt van ons soms een lastig gesprek. Dapperheid. Maar onze belangstelling, onze aanwezigheid, ons doorvragen, onze moed, kan voor een ander letterlijk het verschil maken tussen leven en dood.
Groet, Sophie
